De huiskraai heeft een grijs, glanzend verenkleed dat het gezicht, de kruin, hals en de bovenborst bedekt. De huiskraai heeft geen wit in zijn verenkleed en is met 40 cm kleiner dan de kaapse roek (Corvus capensis), groter dan de kauw  (Corvus monedula).

Status in Nederland

In 1998 en 1999  heeft de soort bij Hoek van Holland met succes gebroed. Sindsdien breidt de kolonie zich geleidelijk uit. In 2012 werden 20 tot 30 huiskraaien in Hoek van Holland en omgeving geteld.

Omdat elders de huiskraai als plaag en potentieel gevaar voor de volksgezondheid wordt beschouwd, wil de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit dat de vogel door afschot uit Nederland wordt verwijderd. Hiertegen zijn de De Faunabescherming en de Partij voor de Dieren met succes in het geweer gekomen bij de rechter. 

Eind december vorig jaar leek er even hoop te zijn voor de huiskraai. Omdat deze vogel op de lijst van beschermde, inheemse vogelsoorten stond, stelde de rechter ons in het gelijk en mochten de beroeps-vogelmoordenaars van Duke de huiskraai niet uitroeien. Staatssecretaris Dijksma heeft deze vogelsoort vervolgens met ongekende voortvarendheid van de lijst met beschermde soorten verwijderd. En daarom moest de rechter zich opnieuw uitspreken over het al of niet doden van alle huiskraaien in Hoek van Holland. Die uitspraak die op 3 juli werd gedaan, vooral gebaseerd op het onderzoeksrapport van SOVON over deze vogels, laat aan duidelijkheid niets te wensen over. De huiskraaien moeten dood, en wel met onmiddellijke ingang. Al onze argumenten – de vogels vormen geen bedreiging en richten geen schade aan, ze breiden zich al 20 jaar niet uit, ze hebben zich zonder menselijke hulp zelfstandig verspreid – vonden geen gehoor bij de Haagse rechtbank.